Εξοχώτατε/Εξοχώτατη
Κύριε/κυρία εκπρόσωπε της Κυβέρνησης
Κύριε Γενικέ Γραμματέα του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και
Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
Παναγιώτατε,
Κύριε Νομάρχη,
Κύριε εκπρόσωπε του Δημάρχου Θεσσαλονίκης, Πρόεδρε του Δημοτικού Συμβουλίου της Θεσσαλονίκης,
Κύριοι/κυρία Δήμαρχοι των Δήμων του Πολεοδομικού Συγκροτήματος και του Νομού Θεσσαλονίκης,
Κύριοι/κυρίες Βουλευτές,
Κύριοι/κυρίες πρόξενοι,
Κύριε Πρόεδρε της Ολομέλειας των Προέδρων και Πρόεδρε του ΔΣΑ,
Κύριε Πρόεδρε του ΔΣΠ,
Κύριοι Πρόεδροι των Δικηγορικών Συλλόγων της χώρας
Κύριοι/κυρίες εκπρόσωποι τοπικών δικαστικών και εισαγγελικών και υπολοίπων αρχών
Κυρίες και κύριοι σύνεδροι
Πρόεδροι των Εθνικών και Περιφερειακών Δικηγορικών Συλλόγων των άλλων χωρών
Κυρίες και κύριοι μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του ΔΣΘ,
Ο κορυφαίος Έλληνας φιλόσοφος Αριστοτέλης πριν από αρκετούς αιώνες υποστήριζε ότι «η δικαιοσύνη είναι η υπέρτατη αξία» («Η ουν δικαιοσύνη αρετή τελεία εστί»).
Η έννοια της δικαιοσύνης είναι όμως σύμφυτη με την έννοια της ειρήνης . Θα τις χαρακτηρίζαμε «δίδυμες αδελφές». Διότι, δεν μπορεί να υπάρξει ειρήνη χωρίς δικαιοσύνη.
Αλλά ούτε και η δικαιοσύνη μπορεί να απονεμηθεί ορθά στο έδαφος εθνοφυλετικών συγκρούσεων και πολεμικών αναμετρήσεων. Σε ένα τέτοιο έδαφος , αναγκαστικά, νοθεύεται το περιεχόμενό της και αλλοιώνεται ο σκοπός της.
Κυρίες και κύριοι,
Η σημερινή διάσκεψη, που πραγματοποιείται υπό την αιγίδα της Ολομέλειας των Προέδρων στην πόλη μας, αποτελεί μία ιστορική πρωτοβουλία , την πρώτη, αλλά όχι και την τελευταία , τέτοιας ευρύτητας , τόσου βάθους και τέτοιου κύρους.
Σήμερα, εδώ, στη Θεσσαλονίκη, όλοι εμείς που είμαστε «εργάτες της δικαιοσύνης» στις χώρες μας, καλούμαστε να διατυπώσουμε τις θέσεις μας και τις απόψεις μας για τρία βασικά θέματα που σχετίζονται άμεσα με την ορθή απονομή της :
1. Την επίδραση των αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στο εσωτερικό των χωρών που είναι μέλη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου
Η αρχή της «δίκαιης δίκης» , όπως αυτή διατυπώνεται στο άρθρο 6 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, αλλά και ολόκληρο το κείμενο της Σύμβασης αποτελεί θεμέλιο λίθο του Ευρωπαϊκού, αλλά και του παγκόσμιου πολιτισμού, ένα αποφασιστικό βήμα του ανθρώπου στην πορεία του προς την καθολική του χειραφέτηση.
2. Το θεσμικό ρόλο των Δικηγορικών Συλλόγων στα εθνικά κράτη και το ρόλο των δικηγόρων ως υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων
3. Την ανεξαρτησία των δικαιοδοτικών μηχανισμών απονομής της δικαιοσύνης και των δικαστικών λειτουργών ως προϋπόθεση ορθής και αποτελεσματικής απονομής της .
Παράλληλα, επιδιώκουμε την εμπέδωση ενός κλίματος ειρηνικής συμβίωσης μεταξύ των λαών της ευρύτερης περιοχής και την ενδυνάμωση των δεσμών φιλίας και συνεργασίας μεταξύ των νομικών κοινοτήτων, οι οποίες διατηρούν ηγετικό ρόλο στις κοινωνίες και αποτελούν διαμορφωτές της κοινής γνώμης.
Καλούμαστε, δηλαδή, μέσα σε ένα κλίμα ρευστότητας και αβεβαιότητας που επικρατεί παγκόσμια, στην Ευρώπη, αλλά και στην περιοχή , να θέσουμε τις νομικές κοινότητες των περιοχών, αλλά και τις κοινωνίες μας, σε σταθερή τροχιά με δύο άξονες τη δικαιοσύνη και την ειρήνη με κατεύθυνση την ευημερία και την πρόοδο. Διότι, σε κοινωνίες που δυστυχούν, οι νομικοί δεν μπορούν να ευημερήσουν.
Κυρίες και κύριοι,
Αισθάνομαι ιδιαίτερη συγκίνηση, χαρά και ικανοποίηση διότι διεξάγεται σήμερα στην πόλη μας η διαβαλκανική διάσκεψη εθνικών και περιφερειακών δικηγορικών συλλόγων της περιοχής με παρατηρητές εκπροσώπους δικηγορικών συλλόγων από τον Αραβικό κόσμο και το Σύνδεσμο Δικηγορικών Συλλόγων των Χωρών της Μαύρης Θάλασσας.
Αισθάνομαι ικανοποίηση διότι ανάμεσά σας βλέπω εκλεκτούς φίλους και συναδέλφους , με τους οποίους έχουμε συναντηθεί στο παρελθόν στις χώρες τους και προς τους οποίους είχα υποσχεθεί με την επίσημη ιδιότητά μου ως Προέδρου του ΔΣΘ να τους φιλοξενήσω στη Θεσσαλονίκη.
Και σας διαβεβαιώνω ότι δεν υπάρχει μεγαλύτερη ικανοποίηση για έναν άνθρωπο από το να τηρεί το λόγο του και να εκπληρώνει την υπόσχεσή του. Ο «κύκλος» των σημερινών προσκεκλημένων έχει ιδιαίτερη σημασία.
Έχουμε απευθυνθεί σε όλους τους εθνικούς Δικηγορικούς Συλλόγους των Βαλκανίων, αλλά και στους τοπικούς-περιφερειακούς , με τους οποίους έχουμε αναπτύξει ιδιαίτερες σχέσεις.
Έχουμε απευθυνθεί στους δικηγόρους του Αραβικού κόσμου.
Έχουμε απευθυνθεί και στους Δικηγορικούς Συλλόγους των χωρών της Μαύρης Θάλασσας. Αποκτά στο πλαίσιο αυτό, ιδιαίτερη σημασία ότι στην πρόσκλησή μας αυτή ανταποκρίθηκε ο Δικηγορικός Σύλλογος του Αζερμπαϊτζάν , ιδρυτικό μέλος της πιο πάνω Ένωσης.
Έχουμε απευθυνθεί ακόμα και έχουμε αποδεχθεί με ευχαρίστηση τη συμμετοχή στη Διάσκεψη του Παν-αμερικανικού Δικηγορικού Συλλόγου . Είναι μεγάλη μας τιμή είναι ότι φιλοξενούμε στην πόλη μας τον κύριο ΡΟΜΠΕΡΤ ΓΚΡΕΪ , δικηγόρο, Πρόεδρος του Παν-αμερικανικού Δικηγορικού Συλλόγου και επικεφαλής της Πρωτοβουλίας για την εμπέδωση του Κράτους Δικαίου. Η συμβολή του με την εμπειρία , τις γνώσεις και τις ικανότητες , που γνωρίζουμε ότι διαθέτει, στην επιτυχία αυτής της πρωτοβουλίας αναμένεται να είναι καθοριστική καθώς το «νομικό περιβάλλον» στις ΗΠΑ είναι τελείως διαφορετικό , αλλά οι προβληματισμοί, τα προβλήματα και οι επιδιωκόμενες με βάση τις πανανθρώπινες αξίες απαντήσεις δεν μπορεί παρά να είναι κοινά.
Οι τρεις αυτές ενότητες (Βαλκάνια, Αραβικός κόσμος και Μαύρη Θάλασσα) αποτελούν , κατά την άποψή μου, στοιχεία μιας ευρύτερης γεωγραφικής και ιστορικής περιφέρειας, στα όρια της οποίας (όχι πάντοτε σαφή και προσδιορισμένα) αναπτύχθηκαν πανάρχαιοι πολιτισμοί.
Οι φορείς τους, λαοί διαφορετικών θρησκειών και φυλετικών προελεύσεων, ανεξάρτητα από το πότε εμφανίστηκαν στο προσκήνιο της ιστορίας, άλλοτε μέσα από πολεμικές συγκρούσεις και κατακτήσεις , όταν αυτές σε απώτερες εποχές ήταν ο κανόνας, άλλοτε με ειρηνικές διεισδύσεις και πολιτιστικές ανταλλαγές μέσω του εμπορίου και της ναυτιλίας, με «δάνεια» και «αντι-δάνεια» στα γράμματα, στις τέχνες, στη μουσική, συνέβαλαν στην δημιουργία του προσώπου του Ευρωπαϊκού και παγκόσμιου πολιτισμού.
Δεν πρέπει να λησμονούμε ότι στο απώτερο παρελθόν, ο Αραβικός κόσμος «άνοιξε διάπλατα τις πύλες του» στην Ελληνική φιλοσοφία με συνέπεια τη διάδοσή της, παράλληλα προς την οδό διάδοσής της από το Βυζάντιο, στην τότε Δύση.
Οι πολιτιστικοί δεσμοί που σφυρηλατήθηκαν μέσα στη ροή του ιστορικού χρόνου μεταξύ των λαών και των εθνοτήτων , που ζούσαν στο εσωτερικό ή στην περιφέρεια των πολυεθνικών αυτοκρατοριών , που κυριαρχούσαν στην περιοχή των Βαλκανίων , πριν αναδυθούν μέσα από επώδυνες διεργασίες τα σημερινά εθνικά κράτη, εξακολουθούν να είναι και σήμερα ισχυροί και αποτελούν το σταθερό υπόβαθρο για τη δημιουργία ενός δικτύου συνεργαζομένων φορέων που αντιστοιχούν σε διάφορους τομείς κοινωνικής και πολιτιστικής δραστηριότητας στη βάση της αρχής της αμοιβαιότητας, της αλληλεγγύης , της αλληλοκατανόησης , της συνεργασίας και της συναδέλφωσης.
Με τον τρόπο αυτό, και εμείς ως νομικοί καλούμαστε από την πλευρά μας, συζητώντας για τη ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ , να υπηρετήσουμε την ΕΙΡΗΝΗ.
Κυρίες και κύριοι,
Η σημερινή Διάσκεψη πραγματοποιείται σε μία ιδιαίτερα κρίσιμη φάση για την εθνική δικηγορία.
Εκδηλώνεται μία γενικευμένη χωρίς προηγούμενο επίθεση κατά της σημερινής δομής του δικηγορικού λειτουργήματος- επαγγέλματος, όπως αυτή ορίζεται από τις ισχύουσες διατάξεις του Ελληνικού Κώδικα Δικηγόρων , που η γέννησή του ανάγεται στο 1954 , από τρείς πλευρές:
1. Την πλευρά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία έχει ήδη αποστείλει «καταγγελία» («αιτιολογημένη γνώμη») στην Ελληνική Κυβέρνηση , με την οποία την καλεί να δηλώσει ότι «συμμορφώνεται» μέχρι 7 Ιουλίου 2010 στις αιτιάσεις της και να καταργήσει διατάξεις και ρυθμίσεις που έχουν σχέση με τις ελάχιστες αμοιβές των δικηγόρων, και οι οποίες υποτίθεται ότι αντιβαίνουν την αρχή του «ελεύθερου ανταγωνισμού». Η Ολομέλεια των Προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων της χώρας κλήθηκε για το σκοπό αυτό εκτάκτως στη Θεσσαλονίκη και έλαβε τις σχετικές αποφάσεις, οι οποίες θα σας γνωστοποιηθούν.
2. Την πλευρά της Τριμερούς Επιτροπής («Τρόϊκας») αποτελούμενης από εκπροσώπους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου , η οποία εξανάγκασε την Ελληνική Κυβέρνηση στο «Μνημόνιο», που ήδη έγινε νόμος του κράτους (αρ.3845 5Α’/6.5.2010 ) να συμπεριλάβει σε ιδιαίτερο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ δεσμεύσεις για κατάργηση κομβικών διατάξεων και ρυθμίσεων με στόχο τη βίαιη και εξαναγκαστική αναμόρφωση του τοπίου της εθνικής δικηγορίας, και οι οποίες πρέπει να λάβουν τη μορφή νομοθετικών και κανονιστικών ρυθμίσεων μέσα στο 2010.
3. Την πλευρά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία υποχρέωσε την Ελληνική Κυβέρνηση να «ενσωματώσει» την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2006/123 για τις Υπηρεσίες (Προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας στην Οδηγία 2006/123 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τις υπηρεσίες στην εσωτερική αγορά και άλλες διατάξεις ν .3844/ 63Α’/3.5.2010) προκειμένου να εναρμονίσει το καθεστώς των ελλήνων δικηγόρων με μία «ιδεατή» κατάσταση και εικόνα «νεοφιλελεύθερης έμπνευσης » , που διατηρούν για τη δικηγορία οι ηγετικές ομάδες της Ε.Ε. ενεργώντας κάτω από την επιρροή συγκεκριμένων και επώνυμων επαγγελματικών ομάδων πίεσης.
Αναφέρομαι , για να γίνω σαφής:
1. Στη συνεχή ασφυκτική πίεση που δεχόμαστε με σκοπό να «εγκαταλείψουμε» ένα μοντέλο άσκησης δικηγορίας με όρους «λειτουργήματος» και να προσχωρήσουμε σε ένα μοντέλο χυδαίου «εμπορευματικού» προσανατολισμού. Δηλαδή στην εισαγωγή του μοντέλου των «πολύ-επαγγελματικών» και «κεφαλαιουχικών» εταιρειών, που θα δρούν «οριζόντια» και χωρίς γεωγραφικούς ή άλλους περιορισμούς σε ολόκληρη την περιφέρεια «διαφημίζοντας» τα εμπορεύματά τους, δηλαδή τις νομικές υπηρεσίες, όπως τα απορρυπαντικά ή τα αυτοκίνητα.
2. Στην κατάργηση της υποχρεωτικότητας των ελάχιστων αμοιβών, οι οποίες έχουν θεσπιστεί για να προστατεύσουν τους δικηγόρους σε συνθήκες δικηγορικού «υπερπληθυσμού» (1 δικηγόρος για 200 κατοίκους !!!) από τις ασφυκτικές πιέσεις των εντολέων-πελατών τους για περαιτέρω μείωση της αμοιβής και τη δημιουργία όρων «κανιβαλιστικού» ανταγωνισμού. Και τέλος, στην κατάργηση των «γεωγραφικών περιορισμών» δήθεν στο όνομα της ελευθερίας μετακίνησης των δικηγόρων , αλλά με προφανές αποτέλεσμα την εξαφάνιση και την απώθηση στο περιθώριο των δικηγόρων των περιφερειακών τοπικών Συλλόγων.
Όλα αυτά, με δεδομένο ότι με το ισχύον σύστημα είσπραξης των ελαχίστων υποχρεωτικών αμοιβών, το οποίο τέθηκε, όπως προανάφερα, υπό αμφισβήτηση, οι Δικηγορικοί Σύλλογοι εξασφαλίζουν την επιβίωσή τους και την πραγματική τους απέναντι σε όλους οικονομική και λειτουργική ανεξαρτησία , κατατείνουν στη μετατροπή τους από ισχυρούς αυτοδύναμους θεσμικούς φορείς, σε εξασθενημένα επαγγελματικά σωματεία.
Ο κίνδυνος λοιπόν να υπηρετείται στο άμεσο μέλλον , στην Ελλάδα η δικαιοσύνη, αυτή η υπέρτατη αξία, από επαγγελματίες που εργάζονται σε συνθήκες χυδαίου ανταγωνισμού με άγχος για την επιβίωσή τους , χωρίς αξιοπρέπεια, χωρίς ισχυρούς επαγγελματικούς φορείς, είναι άμεσος και προφανής. Επειδή απευθυνόμαστε και στις ξένες αντιπροσωπείες σας δηλώνω ότι αισθάνομαι υποχρεωμένος , να τα θέσω υπόψη Σας και να σας πληροφορήσω σχετικά ζητώντας και τη δική σας γνώμη και συμβολή.
Σημειώνω είναι ότι για πρώτη φορά στην πόλη μας έρχεται ο Πρόεδρος του Συμβουλίου Ευρωπαϊκών Δικηγορικών Συλλόγων (“CCBE”) José María Davó Fernández, Πρόεδρος Συμβουλίου Δικηγορικών Συλλόγων Ευρώπης (CCBE), ο οποίος θα έχει τη δυνατότητα να έρθει σε άμεση επαφή με τα πιο πάνω προβλήματα και να ενημερωθεί σχετικά , καθώς και εκπρόσωπος του «καθ’ ύλην αρμόδιου» οργάνου του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Κυρίες και κύριοι,
Πρωτότυπο στοιχείο της σημερινής διάσκεψης είναι η ενεργοποίηση εθελοντών και εθελοντριών δικηγόρων και ασκουμένων (10 για τη γραμματειακή υποστήριξη και 13 ξενόγλωσσων για τις ανάγκες της επικοινωνίας με τις ξένες αντιπροσωπείες ) τους οποίους όλους ευχαριστώ.
Ευχαριστώ ακόμα όλο το προσωπικό του Συλλόγου μας , το Διευθυντή του κύριο Αστέριο Ηλιάδη , αλλά και την υπεύθυνη δημοσίων σχέσεων κυρία Δήμητρα Δημητρακοπούλου χωρίς την καθοριστική συμβολή της οποίας , τη μεθοδικότητα, την εργατικότητα και την επιμονή της η πραγματοποίηση της παρούσας εκδήλωσης δεν θα ήταν δυνατή.
Ιδιαίτερη μνεία θέλω να κάνω και στην προσφορά του συναδέλφου και μέλους του ΔΣ και Προέδρου της Επιτροπής Πολιτισμού Λευτέρη Μυλωνά, για τον οποίο η επιτυχής έκβαση της Διάσκεψης αποτέλεσε και αποτελεί «υπόθεση ζωής» και , δημόσια, τον συγχαίρω και τον ευχαριστώ γι΄ αυτό. Ευχαριστώ ακόμα και τα μέλη του Δ.Σ. και τους απλούς συναδέλφους που εργάστηκαν για τον ίδιο σκοπό.
Σας παραθέτω ορισμένα στατιστικά Στοιχεία της Διάσκεψης .
Συμμετέχουν:
Εθνικοί Σύλλογοι των Βαλκανίων (8)
Τοπικοί περιφερειακοί Σύλλογοι Βαλκανίων (εκτός των εθνικών) (10)
Διεθνείς Ενώσεις και Συνδικαλιστικές Οργανώσεις (2)
Η Διεθνής Ένωση Δικηγόρων-Union Internationale des Avocats (UIA)
Στο σημείο αυτό δημόσια ευχαριστώ το φίλο μου κ. ΣΑΜΙ ΑΚΛ για την υποβοήθηση της προσπάθειάς μας και την εκτίμηση που έδειξε στον αγώνα μας .
Το Συμβούλιο Δικηγορικών Συλλόγων Ευρώπης (CCBE)
ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ (1)
Η Ένωση Αράβων Δικηγόρων-Arab Lawyers Union (ALU)
ΜΑΥΡΗ ΘΑΛΑΣΣΑ (2)
Ο Σύνδεσμος Δικηγορικών Συλλόγων Χωρών Μαύρης Θάλασσας (Black Sea Countries Bar Associations-BCBA)
Ο Δικηγορικός Σύλλογος Αζερμπαϊτζάν (Azerbaijan lawyers Association)
Η.Π.Α. (1)
Ο Παν-αμερικανικός Δικηγορικός Σύλλογος
Δηλαδή, ο αριθμός των δικηγόρων που εκπροσωπούνται , σήμερα, εδώ, μέσω των Εθνικών και περιφερειακών Δικηγορικών Συλλόγων, των Διεθνών Δικηγορικών Οργανώσεων και Συνδικαλιστικών Ενώσεων υπολογίζουμε ότι ανέρχεται σε πάνω από 2 εκατομμύρια !
Κυρίες και κύριοι,
Σας ευχαριστώ όλους και όλες για την παρουσία σας .
Σας εύχομαι καλή διαμονή.
Η επιτυχία αυτής της διάσκεψης θα φανεί από το αν θα ακολουθήσει και δεύτερη, αν δηλαδή, κατορθώσουμε να την κάνουμε έναν θεσμό με μόνιμα χαρακτηριστικά , ένα θεσμό που θα υπηρετεί τόσο τη ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ, όσο και την ΕΙΡΗΝΗ!
Θεσσαλονίκη, 17 Ιουνίου 2010
Σας ευχαριστώ,