ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ |
|
Πόλη: Θεσσαλονίκη |
Ταχ. Διεύθυνση : ΔIKAΣTIKO MEΓAPO (26ης Oκτωβρίου 5, 4ος όροφος) |
|
Ημερομηνία : 22.10.2014 |
Ταχ. Κώδικας : 546 26 |
|
Αρ. Πρωτ. 9586 |
Πληροφορίες : |
|
|
Τηλέφωνο : 2310 543451 |
|
|
Fax : 2310 553444 |
|
|
E-mail : [email protected] |
Προς: |
ΤΗΝ ΕΝΩΣΗ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΩΝ ΔΙΚΑΣΤΩΝ Λουίζης Ριανκούρ 85 11524 ΑΘΗΝΑ |
Αξιότιμο Διοικητικό Συμβούλιο της Ένωσης Διοικητικών Δικαστών,
Με έκπληξη διαβάσαμε στο από 21/10/2014 Δελτίο Τύπου, που εκδώσατε με θέμα την πρόσβαση του πολίτη στη Δικαιοσύνη, την πρότασή Σας για νομοθετική πρόβλεψη δυνατότητας των φορολογούμενων να διενεργούν όλες τις διαδικαστικές πράξεις (κατάθεση προσφυγής, παράσταση στο Δικαστήριο κ.ο.κ.) για φορολογικές εν γένει υποθέσεις με αντικείμενο διαφοράς μέχρι 3.000 Ευρώ, χωρίς δικαστικούς πληρεξουσίους, δηλαδή δικηγόρους.
Επί της προτάσεώς Σας αυτής θέλουμε να παρατηρήσουμε τα εξής:
1) Καταρχήν, χαιρόμαστε που αποδέχεστε ότι η πρόσβαση στην δικαιοσύνη και ειδικότερα στα διοικητικά δικαστήρια και στις φορολογικές διαφορές έχει γίνει ιδιαιτέρως δαπανηρή σε τέτοιο βαθμό που πολλές φορές καταλήγει να είναι και αποτρεπτική. Τούτο, όμως, καθ΄όσον είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε δεν οδήγησε ποτέ τα τελευταία χρόνια κάποιο Διοικητικό Δικαστήριο να κρίνει ως αντισυνταγματικό κάποιο από τα επιβαρυντικά αυτά μέτρα που –όπως εσείς ομολογείτε- οδηγεί σε κατάλυση του δικαιώματος δικαστικής προστασίας (άρθρο 20 παρ. 1 του Συντάγματος). Υπενθυμίζουμε ενδεικτικά την υποχρεωτική συμπλήρωση παραβόλου μέχρις ποσού 100 Ευρώ με το ν. 3900/2010 (ανεξαρτήτως του ύψους της διαφοράς, δηλ. και για υποθέσεις με αντικείμενο διαφοράς π.χ. 400 Ευρώ) για προσφυγές που είχαν κατατεθεί με παράβολο 5 ευρώ και πιθανότατα ο φορολογούμενος δεν θα τις ασκούσε εάν γνώριζε ότι θα κατέβαλε τελικά παράβολο 100 Ευρώ. Τότε όμως μόνο από τους Δικηγορικούς Συλλόγους ακούστηκαν φωνές για την προσβολή του δικαιώματος πρόσβασης στην Δικαιοσύνη.
2) Σας υπενθυμίζουμε ότι σύμφωνα με το άρθρο 20 του Συντάγματος κατοχυρώνεται το δικαίωμα υπεράσπισης του πολίτη ενώπιον των δικαστηρίων και των διοικητικών αρχών. (Ανάλογη ρύθμιση περιέχεται και στο άρθρο 6 της Διεθνούς Συμβάσεως της Ρώμης περί προστασίας των δικαιωμάτων του ανθρώπου, που κυρώθηκε με τον νόμο 2329/1953). Το πιο πάνω συνταγματικό δικαίωμα περιλαμβάνει και το δικαίωμα του πολίτη να ορίζει δικηγόρο της δικής του εκλογής για την προάσπιση των δικαιωμάτων και των εννόμων συμφερόντων του. (ΣτΕ Ολ Πρκ 21/1992). Οι ανωτέρω διατάξεις έχουν τεθεί για την προάσπιση των δικαιωμάτων των πολιτών. Σε περίπτωση ασκήσεως προσφυγών χωρίς την σύμπραξη δικηγόρου γνωρίζετε πολύ καλά ότι το πιθανότερο θα είναι να οδηγούμαστε σε απαράδεκτες προσφυγές που θα απορρίπτονται με τυπική αιτιολογία από τα Δικαστήριά Σας. Σας υπενθυμίζουμε ότι τα τελευταία χρόνια έχουν θεσπιστεί διάφορες αυστηρές τυπικές διαδικασίες όπως π.χ. η σύνοψη των νομικών ισχυρισμών, η κοινοποίηση της προσφυγής κ.α. που μπορεί να οδηγήσουν σε απαράδεκτο.
Άρα το ζητούμενο δεν είναι να καταργήσουμε την παράσταση του δικηγόρου, που μόνο θετικές συνέπειες έχει για τους διαδίκους, αλλά να καταργήσουμε όλα τα λοιπά έξοδα που επιβαρύνουν την διαδικασία και να θεσπίσουμε ευεργετικές διατάξεις για τον πολίτη. Όπως για παράδειγμα την ρητή πρόβλεψη για απαλλαγή του διαδίκου από το παράβολο υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου και την επέκταση της διατάξεως το άρθρου 274 παρ. 2 του Κ.Δ.Δ. όπου υπάρχει πρόβλεψη για απαλλαγή του διαδίκου από δικαστικό ένσημο μέχρι 6.000€ για διαφορές ασφαλισμένων ή που αφορούν αποδοχές, στις φορολογικές διαφορές.
3) Σας υπενθυμίζουμε επίσης ότι κατ΄άρθρο 276 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας μπορείτε να χορηγήσετε στους φορολογούμενους το γνωστό «ευεργέτημα πενίας», εφόσον φυσικά ο διάδικος υποβάλλει σχετική αίτηση. Δυστυχώς, η εμπειρία μας μέχρι σήμερα είναι ότι σχετικά αιτήματα απορρίπτονται στην συντριπτική τους πλειοψηφία. Θα είχε ενδιαφέρον η Ένωσή Σας να αναζητήσει και να δημοσιεύσει τα στοιχεία αυτά.
4) Σας υπενθυμίζουμε ακόμη ότι σύμφωνα με το πρόσφατα ψηφισθέν άρθρο 276Α του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας, όπως προστέθηκε με το άρθρο 31 του ν. 4274/2014, ο διάδικος μπορεί να υποβάλλει αίτημα για παροχή νομικής βοήθειας χωρίς να χρειάζεται να καταβάλλει αμοιβή. Με τον τρόπο αυτό και δεν θα καταβάλλει αμοιβή αλλά και θα απολαμβάνει τις υπηρεσίες ενός ειδικού αυξάνοντας τις πιθανότητες ευδοκίμησης της υπόθεσής του.
5) Σας υπενθυμίζουμε τέλος ότι σύμφωνα με το άρθρο 275 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας το Δικαστήριο καταλογίζει στον ηττηθέντα διάδικο την δικαστική δαπάνη, στην οποία συμπεριλαμβάνεται και η αμοιβή του πληρεξουσίου δικηγόρου (άρθρο 275 παρ. 4 στοιχ. γ ΚΔΔ). Αυτό όμως δεν εφαρμόζεται στην πράξη από τα Διοικητικά Δικαστήρια, που σπάνια καταλογίζουν δικαστική δαπάνη σε βάρος του Δημοσίου και υπέρ του ιδιώτη.
Κατόπιν όλων των ανωτέρω θεωρούμε ότι η παρουσία των πληρεξουσίων δικηγόρων είναι απαραίτητη σε κάθε δίκη και εν προκειμένω σε κάθε διοικητική δίκη, γιατί είναι προς το συμφέρον των πολιτών, η ανωτέρω πρότασή Σας δεν συμβάλλει προς την κατεύθυνση αυτή και για το λόγο αυτό πρέπει να την ανακαλέσετε.
Με τιμή
Ο Πρόεδρος του Δ.Σ.Θ.
Νικόλαος Εμμ. Βαλεργάκης